Waarom moet een verwarmingssysteem worden ontluchten?
Het ontluchten van een verwarmingssysteem verwijdert lucht uit de installatie. Deze lucht kan namelijk het watertransport en de warmteoverdracht verstoren. Lucht in het systeem veroorzaakt de volgende problemen:
- Verminderde circulatie
Luchtbellen veroorzaken een verminderde circulatie in het systeem. Lucht in de radiatoren en leidingen zorgen namelijk voor een blokkade in de waterstroom, waardoor radiatoren of vloerverwarmingsgroepen deels koud blijven.
- Geluid en slijtage
Luchtbellen zorgen voor borrelende of tikkende geluiden in leidingen en radiatoren. Ook zorgt zuurstof in het water voor corrosie in stalen onderdelen, waardoor er eerder storingen ontstaan.
- Afname rendement en comfort
Lucht in het systeem zorgt voor een afname van het rendement van de ketel of de warmtepomp. De warmtewisselaar geeft minder goed warmte af, waardoor de aanvoertemperatuur stijgt. De installatie werkt dan minder efficiënt.
Met een automatische ontluchter kun je lucht in het systeem voorkomen, want ontluchten gebeurt dan automatisch.
Wat is de functie van vuil afscheiden in een verwarmingssysteem?
Om slib, magnetiet en andere verontreiniging uit het verwarmingssysteem te verwijderen is vuilafscheiding nodig. Hiermee zorg je voor een schoon systeem dat efficiënt werkt en storingsvrij blijft. In elke cv-installatie ontstaat na verloop van tijd magnetisch en niet-magnetisch vuil. Dat vuil gaat circuleren en ophopen in gevoelige onderdelen van de installatie.
Een vuilafscheider haalt deze deeltjes uit het water. Het water stroomt door de afscheider waardoor vuildeeltjes bezinken. Een magneet vangt ijzerhoudend magnetiet en de rest van het vuil zakt naar de bodem van de afscheider. Via een aftapkraan kan dit vuil worden verwijderd. Zo creëer je opnieuw schoon water in het systeem dat vrij kan circuleren. Je voorkomt ook verstopte warmtewisselaars of pompen, een lagere doorstroming, rendementsverlies en storingen.
Wat is het verschil tussen een automatische ontluchter en een handmatige radiatorontluchter?
Ontluchten kan handmatig gedaan worden en met een automatische ontluchter. Het verschil zit ook precies daarin: de ene gebeurt automatisch, dus zonder handeling van een monteur of andere persoon, en de andere met een menselijke handeling.
Handmatige radiatorontluchters gebruik je bij radiatoren of convectoren. Het is een klein ventiel bovenaan een radiator, dat je met een ontluchtingssleutel opendraait. Dit doe je meestal na het vullen of bij klachten.
Automatische ontluchters plaats je op strategische punten in het leidingnet of bij componenten (ketel, verdeler, etc.). Het bevat een klein vlottersysteem. Wanneer lucht zich ophoopt, zakt de vlotter en opent het ventiel om de lucht te laten ontsnappen. Het ventiel sluit weer automatisch zodra het waterniveau stijgt.
Wanneer kies ik een automatische ontluchter en wanneer een handmatige?
Het is afhankelijk van het systeem of je kiest voor een automatische ontluchter of een handmatige. Het gaat om de plek in het systeem, de toepassing en hoe vaak je toegang hebt tot de installatie.
Een automatische ontluchter gebruik je bij gesloten verwarmingssystemen waar lucht zich kan verzamelen op hoogste punten of direct bij de ketel of warmtepomp. Ook gebruik je deze oplossing voor installaties die moeilijker bereikbaar zijn, waar regelmatig luchtvorming optreedt of die veel temperatuur- en drukschommelingen kennen.
Automatische ontluchters gebruik je bij:
Een handmatige ontluchter gebruik je bij radiatoren, convectoren of verdelers die handmatig bereikbaar zijn. Deze pas je vaak toe in kleine of eenvoudige installaties, bijvoorbeeld in woningen. Het gaat om situaties waar incidenteel ontluchten genoeg is.
Handmatige ontluchters gebruik je bij:
- Elke radiator of handmatig bediende verdeler
- Kleine installaties zonder centrale luchtafscheider
Voor grotere installaties gebruik je vacuümontgassers als oplossing voor luchtproblemen.
Wat is het verschil tussen een luchtafscheider en een ontluchter?
De luchtafscheider en ontluchter hebben allebei een andere functie in het verwarmingssysteem. Een ontluchter verwijdert de opgehoopte lucht, oftewel de grote luchtbellen, die in het systeem zit. De microbellen in het water blijven zitten. Een luchtafscheider scheidt de kleinste luchtdeeltjes van het circulerende water. Het water stroomt dan door een kamer waarin de stroomsnelheid daalt. Daarin zit een speciaal filter, waar de microbellen zich aan hechten. Die bellen vormen samen een grotere luchtbel die opstijgt en via een ontluchtingsventiel wordt afgevoerd.
Waar plaats ik een luchtafscheider en een vuilafscheider in het verwarmingssysteem?
De plaatsing van een luchtafscheider en een vuilafscheider bepaalt hoe efficiënt en storingsvrij een verwarmingssysteem werkt.
Plaatsing luchtafscheider
Lucht komt het makkelijkst vrij bij hoge temperaturen en lage druk. Plaats de luchtafscheider daarom op de volgende plekken, waar het water het warmst is:
- In de aanvoer, direct na de warmtebron.
- Ideale plek is in de aanvoerleiding, vlak na de cv-ketel of warmtepomp, voor de pomp.
- In een pomploze installatie; in het hoogste en warmste punt van het systeem.
Plaatsing vuilafscheider
Magnetiet, roest en vuil scheiden het makkelijkst af waar het water het koudst is en het langzaamst stroomt. Plaats de vuilafscheider daarom op plekken waar dit het geval is:
- In de retourleiding, vlak voor de cv-ketel, warmtepomp of pompunit.
Plaatsing lucht-/vuilafscheider
Een combi lucht-/vuilafscheider plaats je in de retour, omdat het vuil anders eerst door de warmtewisselaar moet en daarna pas door het filter, waardoor er een grotere kans is dat het vuil in de wisselaar achterblijft.
Meer over het plaatsen van deze afscheiders lees je op onze pagina over het plaatsen van een lucht-/vuilafscheider.
Waar moet ik op letten bij het kiezen van een vuilafscheider?
Bij het kiezen van een vuilafscheider let je op type, capaciteit en doorstroom, aansluitmaat, plaatsing en montage en onderhoudsgemak.
Type
- Magnetisch: vangt ijzerhoudend magnetiet uit stalen leidingen.
- Niet-magnetisch: verwijdert zand, slib en bouwresten.
- Combinatie: beide functies, ideaal voor moderne cv- en warmtepompinstallaties.
Capaciteit en doorstroom
Controleer het maximale debiet van de afscheider, deze moet namelijk passen bij de pomp en het totale systeemdebiet. Een te kleine afscheider laat vuil door, een te grote kan onnodig ruimte innemen.
Aansluitmaat
Zorg dat de aansluitingen passen bij de bestaande leidingen of verdelers.
Plaatsing en montage
Plaats de vuilafscheider in de retourleiding vlak bij de warmtebron, voor de ketel of de warmtepomp. De standaard is verticale montage, maar sommige afscheiders kunnen ook horizontaal gemonteerd worden.
Onderhoudsgemak
Kijk of je de afscheider makkelijk kan legen of spoelen bij gebruik. Magnetische roosters en kernen moeten makkelijk bereikbaar zijn voor periodiek reinigen. Een aftapkraan is essentieel voor snelle service, want dan hoef je het systeem niet leeg te maken.
Is een luchtafscheider ook geschikt voor een warmtepompinstallatie?
Een luchtafscheider is geschikt voor een warmtepompinstallatie. Warmtepompen werken namelijk vaak met lage watertemperaturen en lage stroomsnelheden. Daardoor blijven microbellen langer in het water circuleren, ze stijgen namelijk niet vanzelf op zoals bij een hoge-temperatuur cv-installatie.
Een luchtafscheider verwijdert continu microbellen en lucht uit het water, waardoor het systeem efficiënt, stil en storingsvrij blijft. Daarmee verleng je dus ook de levensduur van de pomp en warmtewisselaar.
Hoe werkt het ontluchten van verschillende verwarmingssystemen?
De manier van ontluchten verschilt per installatie. Per systeem werkt het als volgt:
Traditionele cv-installatie met radiatoren
- Handmatig op radiatoren, met een ontluchtingssleutel. Wanneer de lucht ontsnapt is en er water uitkomt, sluit je de ontluchter.
- Automatisch op hoog punt, bijvoorbeeld op de leidingtop of ketel, zodat lucht zich niet op kan hopen in het systeem.
- Combinatie, handmatige ontluchting voor fijnregeling, automatisch voor continue ontluchting.
Vloerverwarming
- Handmatig via verdelers, ontlucht per groep.
- Automatisch op de hoogst gelegen verdeler of leidingpunt.
- Luchtafscheider bij moderne systemen.
Warmtepompen
- Automatische ontluchters op de hoogst gelegen verdeler of leidingpunt.
- Luchtafscheider of lucht/vuilafscheider direct na de warmtepomp of het buffervat, voor de pomp.
- Handmatige ontluchters op radiatoren of convectoren als aanvullende fijnregeling.
De algemene stappen bij ontluchten zijn als volgt:
- Vul het systeem tot de juiste druk.
- Begin bij het hoogst gelegen punt of bij de radiator het verst van de ketel.
- Ontlucht tot er water zonder luchtbellen uit het systeem komt.
- Controleer de systeemdruk en vul bij als dit nodig is.
- Bij automatische ontluchters en luchtafscheiders controleer je de werking en aftapkraan na montage.
Wasco is jouw groothandel voor alles in ontluchten en vuil afscheiden
Bij Wasco vind je een breed assortiment aan artikelen voor het ontluchten van systeem en voor vuilafscheiding. Door onze grote voorraad, heb je snel in huis wat je nodig hebt. Ook ligt er veel op voorraad bij onze vestigingen. Bestellen doe je via onze website, app, je eigen softwaresysteem of bij onze vestigingen.
Heb je meer advies of informatie nodig over ontluchten en vuil afscheiden? Onze technische specialisten helpen je graag. Wil je meer weten over onze verwarmingsoplossingen? Bekijk dan het volledige verwarmingsassortiment.