De prijs van vrijheid

Ooit was het eenvoudig: je plaatste zonnepanelen, leverde overtollige stroom terug aan het net en kreeg daarvoor een mooie vergoeding dankzij het salderingsstelsel. Maar die tijd is voorbij. Het salderen stopt, netwerken raken overbelast en energiebedrijven rekenen terugleverboetes. En met de groeiende vraag naar stroom dreigen zelfs rantsoenering of uitval. Hoe reageer je als consument op een onvoorspelbaar energiesysteem?

De energieproductie en -afname zijn steeds vaker uit balans. Het netwerk dreigt te bezwijken en overheden en energiebedrijven zoeken naarstig naar oplossingen. Als consument kan je meehelpen door je stroomverbruik beter af te stemmen op je opwekking. Zet de wasmachine en vaatwasser pas aan als de zon schijnt. En laad je elektrische auto alleen op tijdens de daluren. Dat klinkt logisch, maar is in de praktijk best uitdagend. Wat doe je in de winter als de zon nauwelijks schijnt? Wanneer verwarm je je huis en kook je het avondeten? En moet je zonnepanelen voortaan uitschakelen op een zomerse dag? Wat een gedoe!

Misschien ligt de oplossing in slimme energiemanagementsystemen. Met een thuisbatterij kan je zelf opgewekte stroom opslaan en gebruiken wanneer het jou uitkomt. Je kunt er desgewenst zelfs geld mee verdienen door je opgeslagen stroom op momenten van schaarste duur te verkopen. Maar zo’n systeem is duur en niet voor iedereen weggelegd. Bovendien is het de vraag of regelgeving het toelaat dat steeds meer consumenten geld verdienen op de energiemarkt. Krijgen we straks niet te maken met nieuwe heffingen en beperkingen?

We kunnen ervan uitgaan dat de meeste kosten van alle netwerkproblemen uiteindelijk bij de consument komen te liggen. Nieuwe vaste heffingen, piektarieven en negatieve stroomprijzen voor teruglevering kunnen ervoor zorgen dat je nog minder grip hebt op je energierekening. Ook de vrijheid in energiegebruik lijkt ssteeds verder af te nemen. En dan zijn er nog externe risico’s: wat als onze energievoorziening wordt gehackt, bijvoorbeeld door Rusland? Gelukkig heb je een keuze: afwachten en ondergaan, of zelf de regie nemen door te investeren in slimme oplossingen.

Eén conclusie staat vast: de tijd waarin we onbeperkt en zonder zorgen stroom konden gebruiken, is definitief voorbij. Wil je meer leveringszekerheid, vrijheid in gebruik en minder zorgen over de hoogte van je energierekening? Dan zou ik zeker investeren in een eigen energiemanagementsysteem, mét de mogelijkheid om ook offgrid te kunnen draaien. En dan vooral niet klagen over de terugverdientijd. Want vrijheid heeft zo zijn prijs.